Η απάντηση στο ερώτημα για το αν πρέπει ή όχι τα παιδιά να βοηθούν στις δουλειές του σπιτιού δεν είναι μόνο μία. Άλλοι αν ερωτηθούν θα σου απαντήσουν ότι τα παιδιά πρέπει να χαίρονται την παιδική τους ηλικία και ότι θα έρθει κι η στιγμή όταν μεγαλώσουν που θα τις κάνουν. Και υπάρχουν και αυτοί που θα σου απαντήσουν ότι τα παιδιά πρέπει να τα μαθαίνουμε από μικρή ηλικία να βοηθούν τις δουλειές του σπιτιού.
Εγώ θεωρώ ότι το να τα διδάξουμε πως να συνεισφέρουν στις δουλειές του σπιτιού δεν τους στερεί το δικαίωμα ή τη χαρά στο παιχνίδι. Τα παιδιά, όταν είναι μικρά δεν μπορούν, από τη φύση τους, να είναι υπεύθυνα. Δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί πρέπει να το κάνουν αυτό αντί να συνεχίσουν το παιχνίδι τους ή θα ξεχάσουν να μαζέψουν το πιατάκι τους, αν δεν τους το υπενθυμίσουμε εμείς. Δεν θα δώσουν σημασία στο ότι πρέπει να βοηθάνε τον άλλο ή ότι πρέπει να κάνουν κάποια πράγματα γιατί σε αυτή την ηλικία ο μικρόκοσμος τους γυρίζει γύρω από τον εαυτό τους και το παιχνίδι. Ακόμα και το να πλύνουν τα χεράκια τους και να μη βάλουν το λερωμένο παιχνίδι στο στόμα, πρέπει εμείς να τους το πούμε.
Αυτή λοιπόν η φυσιολογική συμπεριφορά ενός μικρού παιδιού, μας δυσκολεύει, ειδικά αν και οι δυο γονείς δουλεύουν και ο χρόνος – αλλά και η υπομονή – είναι περιορισμένος. Είναι εύκολο να παραβλέψουμε κάποια πράγματα που θέλουν χρόνο για να τους τα μάθουμε.
Είναι όμως, θεωρώ, εξαιρετικά σημαντικό για την μετέπειτα εξέλιξη του παιδιού μας, να του δείξουμε σιγά σιγά πως να βοηθάει στις δουλειές του σπιτιού. Και όχι μόνο γιατί θα φεύγει αργότερα από πάνω μας ένα επιπλέον κομματάκι ευθυνών.
Κυρίως γιατί έτσι ενισχύεται η ενσυναίσθησή του. Κι εγώ προσωπικά το θεωρώ μεγάλης σημασίας να το καλλιεργήσω στο παιδί μου και μέσα από τις δουλειές – όχι μόνο από αυτές βέβαια. Έτσι κι αλλιώς την έχουν τα μικρά παιδιά ήδη. Μεγαλώνοντας μειώνεται αν δεν καλλιεργηθεί.
Θέλω να μεγαλώσω έναν ενήλικα με λιγότερο εγωιστική συμπεριφορά, με κατανόηση, με ευαισθησία αλλά και με ευγνωμοσύνη για αυτά που έχει. Και να είναι έτοιμη να αυτοεξυπηρετηθεί όταν πλέον θα μένει μόνη της. Να ξέρει 5-6 πραγματάκια, πως να το κάνουμε δηλαδή.
Παρακάτω θα δεις το link που θα σε οδηγήσει στο δωρεάν printable “Βοηθάω Τη Μαμά Στις Δουλειές Του Σπιτιού”. Θα σε βοηθήσει περισσότερο να οργανώσεις αυτά που πρέπει να κάνει το παιδί και επιπλέον μέσα από το εκτυπώσιμο να το ενθαρρύνεις περισσότερο!
Ψυχολόγος δεν είμαι, αλλά πιστεύω ότι η ενσυναίσθηση δεν διδάσκεται απλά. Είναι βιωματική διαδικασία. Του μιλάμε, του εξηγούμε, του δείχνουμε τον τρόπο και το βοηθάμε. Τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Του εξηγούμε ότι το να προσφέρει κι αυτό στο σπίτι, εν προκειμένω, είναι πολύ σημαντικό και το λόγο που είναι σημαντικό. Ότι υπάρχει και το “θέλω” αλλά υπάρχει και το “βοηθάω”.
Οι δουλειές του σπιτιού, λοιπόν, είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να τους δείξουμε πως να συνεισφέρουν στην οικογένεια και πως όταν το κάνουν και ακούσουν το “μπράβο” θα το κάνουν να αισθανθεί χρήσιμο και θα ενισχυθεί η αυτοδυναμία του. Και σταδιακά μεγαλώνοντας αυτό να το κάνει αυθόρμητα κι όχι επειδή θα του ζητηθεί.
Ε, εντάξει κάποια στιγμή θα προκύψει και η προφηβεία και η εφηβεία, αλλά οι βάσεις θα έχουν στρωθεί.
Υπάρχουν τρόποι για να καταφέρεις να μάθεις στο παιδί σου πως να βοηθάει στις δουλειές του σπιτιού. Πάντα βέβαια, θα υπάρχουν μέρες που θα γκρινιάζουν – ειδικά καθώς μεγαλώνουν – και δεν θα κάνουν αυτά που πρέπει να κάνουν. Αυτό δεν το αποφεύγουμε.
Τι μπορεις να κανεις οταν θελεις να ενθαρρυνεις τα παιδια σου να συμμετεχουν στις δουλειες του σπιτιου:
1. ΑΝΕΘΕΣΕ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΗΛΙΚΙΑ ΤΟΥΣ
Είναι προφανές ότι σε διαφορετικές ηλικίες τα παιδιά μπορούν να αντιληφθούν και να χειριστούν τις δουλειές με ανάλογο τρόπο. Όταν είναι προσχολικής ηλικίας μπορούν να μαζέψουν τα παιχνίδια τους και να τα βάζουν πίσω στο κουτί αποθήκευσης των παιχνιδιών. Καθώς μεγαλώνουν θα μπορούν να μαζέψουν το πιάτο τους και να το πλύνουν. Ή να φτιάξουν το κρεββάτι τους και να τακτοποιήσουν τα ρούχα τους. Στην αρχή θα χρειαστεί να τα ξανακάνεις εσύ αλλά θα μάθουν το σωστό τρόπο.
2. ΔΕΙΞΕ ΤΟΥΣ ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΩΣΤΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΜΙΑ ΔΟΥΛΕΙΑ
Μάθε στο παιδί σου πως να το κάνει αυτό που του ζητάς. Δείξε του τον τρόπο και τις σωστές κινήσεις. Εξήγησε του. Δεν ξέρει πως να στρώσει το κρεβάτι. Μάθε του και αν το κάνει λάθος κάντε το μαζί και μετά σιγά σιγά θα μάθει. Μην περιμένεις να το κάνει καλά όπως το κάνεις εσύ. Σημασία έχει ότι προσπαθεί. Θέλει υπομονή και ανεκτικότητα. Μην το αποθαρρύνεις και μην είσαι επικριτική. Θα το βοηθήσεις επίσης αν έχεις εύκολα προσβάσιμα τα πράγματα που μπορεί να χειριστεί. Τα πλαστικά πιάτα και ποτήρια του στο κάτω ντουλάπι, το ίδιο και κάποια τρόφιμα σε κάτω ντουλάπι και αυτά κ.ο.κ ή έχε ένα σκαμνάκι να μπορεί να το χρησιμοποιήσει.
3. ΚΑΠΟΙΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ
Κάποιες δουλειές δεν είναι διαπραγματεύσιμο αν θα γίνουν ή όχι. Κάποια στιγμή θα κατανοήσει το παιδί ότι είναι μέρος της ρουτίνας του και υπευθυνότητά του. Όπως δεδομένο είναι να πλένει τα χέρια ή τα δόντια του, έτσι και κάποιες βασικές δουλειές είναι δεδομένες ότι πρέπει να γίνουν. Όπως ας πούμε, το μάζεμα των παιχνιδιών από το σαλόνι, οι μαρκαδόροι του από το τραπέζι. Το μάζεμα του πιάτου του και αργότερα το πλύσιμό του ή να το ξεπλύνει και να το βάλει στο πλυντήριο πιάτων. Να βάλει τα βρώμικα ρούχα στον κάδο. Όλα αυτά ανάλογα, όπως είπαμε της ηλικίας του.
4. ΚΑΝΕ ΣΩΣΤΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ
Ανάλογα την ηλικία, αν μια δουλειά είναι πιο σύνθετη, χώρισε την σε μέρη. Στο 5χρονο, ας πούμε μην πεις πήγαινε μάζεψε το δωμάτιο σου. Θα μπερδευτεί. Δίνε μικρές σαφείς κατευθύνσεις όπως: “βάλε τα lego σου στο κουτί τους”. Οταν το κάνει, “μάζεψε τις κάλτσες σου και βάλτες στον κάδο των απλύτων”, μετά “ας βάλουμε τις ξυλομπογιές στην κασετίνα”. Ο στόχος είναι τις μικρές δουλειές να τις καταφέρνει, να τις ολοκληρώνει και να αισθάνεται περήφανο για αυτό. Γιου γκετ δε πικτιουρ, ντιαρ!
5. ΕΠΑΙΝΕΣΕ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΤΟΥ
Δείξε την ικανοποίηση σου κάθε φορά που ολοκληρώνει μια δουλειά ή όταν προσπαθεί να την καταφέρει. Αυτό θα το ωφελήσει εξαιρετικά και θα το ωθήσει να συνεχίσει. Και θα ευχαριστηθεί και το ίδιο που προσφέρει. Ακόμα κι αν δεν το έχει κάνει σωστά, μην το διορθώσεις μπροστά του. Βρες άλλη στιγμή να του ξαναεξηγήσεις αν δεν έχει καταλάβει κάτι. Αν νομίζει ότι το έκανε με επιτυχία είναι πιθανότερο να το επαναλάβει, χωρίς να φοβάται μη σε απογοητεύσει.
6. ΑΝΕΘΕΣΕ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΣΕ ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΛΑΝΟ
Αυτός ο τρόπος επίσης βοηθά στο να δημιουργηθεί το συναίσθημα της υπευθυνότητας και θέτει ξεκάθαρες απαιτήσεις από το κάθε μέλος της οικογένειας σχετικά με τις δουλειές που πρέπει να γίνουν. Το προσαρμόζεις ανάλογα βέβαια με το πρόγραμμα και τις δραστηριότητές σας. Σίγουρα αν έχει διαβάσματα, ξένες γλώσσες ή προπονήσεις και το πρόγραμμά του είναι φορτωμένο, φροντίζεις να επιλέξεις μέρες πιο χαλαρές. Θέτεις όμως όρους ότι οι βασικές δουλειές πρέπει να γίνουν πριν πάνε να παίξουν και όχι μετά ή ορίζεις συγκεκριμένες ώρες που αυτές πρέπει να γίνουν. Μην βάζεις όμως πολλούς κανόνες – πως ακριβώς πρέπει να γίνουν, σε πόση ώρα πρέπει να τελειώσουν κτλ κτλ. Αν οι προσδοκίες σου είναι πολύ υψηλές, το 6χρονο θα αποκαρδιωθεί.
Θα σου φανεί χρήσιμο:
7. ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΣΗ
Η επιβράβευση είναι ένα κίνητρο που θα ωθήσει τα παιδιά να προσπαθήσουν περισσότερο. Θέλει όμως σωστό χειρισμό. Προσωπικά, δεν θεωρώ ότι πρέπει να ανταμείβονται όλες οι δουλειές, πέραν βέβαια της αναγνώρισης και του μπράβο. Οι απολύτως βασικές δουλειές που πρέπει να γίνουν, γίνονται χωρίς υλική ανταμοιβή κάθε φορά που ολοκληρώνονται. Οι επιπλέον δουλειές τώρα ή όταν με βοηθάει η κόρη μου και στις δικές μου αν μπορεί, ανταμείβονται είτε με χρήματα στο τέλος της εβδομάδας, τα οποία τα διαχειρίζεται κρατώντας πολύ λίγα στο πορτοφόλι της και τα υπόλοιπα τα βάζει στον κουμπαρά της ή με κάποιο δωράκι ή κάτι που της αρέσει να κάνουμε.
Δεν είναι πάντα όλα ρόδινα, πολλές φορές η γκρίνια είναι να γίνουν κάποια πράγματα, πριν ζητηθεί κάτι. No money no honey ένα πράμα. Μπαίνουμε και σε φάση προεφηβίας, καταλαβαίνεις.
8. ΔΙΝΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΤΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Τα παιδιά καταλαβαίνουν περισσότερα με τις πράξεις παρά με τα λόγια. Αν παρατάς τα πράγματα από εδώ και από εκεί μην περιμένεις το παιδί σου να είναι τακτικό. Μην έχεις την απαίτηση να μαζέψει το υπνοδωμάτιό του αν εσύ δεν έχεις μαζέψει το δικό σου ή τα προσωπικά σου αντικείμενα. Δώστε το παράδειγμα σαν γονείς.
Παρακάτω θα δεις μια λίστα με τις δουλειές που μπορεί να κάνει ένα παιδί ανάλογα την ηλικία του. Οι καθημερινές δουλειές που θα αναλαμβάνει το παιδί δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 15 – 30′ , ανάλογα πάντα με την ηλικία του:
2 – 3 ΕΤΩΝ
- να μαζέψουν τα παιχνιδάκια και τα βιβλιαράκια τους
- να βάλουν ρουχαλάκια που θα τους δώσεις στον κάδο απλύτων
- να σηκώσουν το αδειο πλαστικο πιατάκι/ποτήρι τους
- να βοηθήσουν να ταίσετε το κατοικίδιο
- να βοηθήσουν στο πότισμα των φυτών
- να ξεσκονίσουν
4 – 5 ΕΤΩΝ
- όλα τα προηγούμενα +
- να βοηθήσουν να στηθεί το τραπέζι για φαγητό
- να καθαρίσουν το τραπέζι απο τα ψίχουλα
- να ταισουν τα κατοικίδια
- να ταιριάξουν κάλτσες
- δίπλωμα πετσέτες
6 -8 ΕΤΩΝ
- όλα τα προηγούμενα +
- να βάλει τρόφιμα/ψώνια από σούπερ μάρκετ στη θέση του
- στρώσιμο κρεββατιού
- να βοηθήσει να ετοιμαστεί το κολατσιό για το σχολείο
- να διπλώσει ρούχα/πετσέτες
- να ξεχωρίσει ασπρα/μαύρα/χρωματιστά για πλυντήριο
- να καθαρίσει με ένα βρεγμένο πανάκι επιφάνειες
- να προετοιμάσει ένα απλό γεύμα/σνακ
9 -11 ΕΤΩΝ
- όλα τα προηγούμενα +
- μάζεμα και πέταμα σκουπίδια
- να ετοιμάσει ένα απλό γεύμα
- να σκουπίσει
- να σφουγγαρίσει
- να αναλάβει το δωμάτιο του μόνο του
- πλυντήριο/άπλωμα/μάζεμα
12 ΕΤΩΝ και μεγαλυτερα
- όλα τα προηγούμενα +
- να μαγειρεύει μαζί με την οικογένεια ή και απλές συνταγές μονο του
- να καθαρίσει τουαλέτες
- καθάρισμα μέσα ράφια ψυγείου
- να βοηθάει με τα μικρότερα αδέρφια
Εσύ πιστεύεις ότι τα παιδιά πρέπει να μάθουν να βοηθάνε στις δουλειές του σπιτιού; Με ποιους τρόπους το καταφέρνεις αυτό;
